powrót

Zamek Janowa Góra w Javorniku nazywano od XVIII wieku Śląskim Castel Gandolfo, gdyż stanowił letnią rezydencję biskupów wrocławskich.
Stan taki przetrwał do 1945 roku,

 

 

 Zamek w Javorniku był własnością wrocławskich biskupów od zawsze. Otrzymali go od Piastów wraz z kasztelanią otmuchowską na przełomie XI i XII wieku. Biskup Jarosław (1198-1201) połączył ją z przysługującą mu ziemią nyską, tworząc w ten sposób dziedziczną własność biskupów wrocławskich.
    Najwięcej pamiątek na zamku, który można obecnie zwiedzać, zachowało się po kard. Adolfie Bertramie - pierwszym metropolicie wrocławskim (diecezja wrocławska stała się archidiecezją w 1930 roku na podstawie bulli "Pastoralis officii"). Wiele przedmiotów, jak choćby ozdobna okładka do pisanych przez niego tekstów, opatrzona jest jego osobistym herbem. W wielu miejscach rzuca się też w oczy herb biskupstwa wrocławskiego, który umieszczono choćby na ozdobnej bramie, prowadzącej na dziedziniec zamkowy. To za rządów kard. Bertrama, ze względu na jego historyczne zainteresowania, wyremontowano zamek i przeznaczono go częściowo na archiwum i muzeum.
  
Na szczęście wyposażenia zamku po 1945 roku nie rozkradziono ani nie rozparcelowano do innych muzeów. Rosjanie, którzy wkroczyli do jego wnętrza, pozostawili schorowanego kardynała w spokoju. Zmarł 6 lipca 1945 roku. Pochowano go na cmentarzu w Javorniku. Do wrocławskiej katedry, w 1991 roku, sprowadził jego szczątki kard. Henryk Gulbinowicz.
     Kard. Bertram   znalazł się na zamku, gdyż musiał opuścić Wrocław. Ewakuację, po ogłoszeniu Wrocławia twierdzą, nakazały władze wojskowe. Powtórzyła się historia sprzed blisko 200 lat wcześniej, gdy na tułaczkę, również do Javornika, udał się biskup Schaffgotsch. Portrety obu, jak i innych biskupów wrocławskich, którzy najmocniej wpisali się w historię javornickiego zamku, wiszą w nim do dzisiaj. W kompletnie urządzonych pokojach zachowały się nawet ponad stuletnie tapety i firany. Komnaty urządzone są głównie meblami w typie biedermeier. Pokazuje się jednak nie tylko reprezentacyjne pokoje biskupie i jego gości. Zwiedzanie trwa około 1,5 godziny, gdyż po drodze są też m.in. kompletnie wyposażona kuchnia, dwie kaplice
(tzw. eminencyjną i dla gości.) , jadalnia, mieszkanie Hausmeistra, czyli zarządcy zamku (mieszkał wraz z rodziną) i salon muzyczny, z portretem   wybitnego kompozytora, talentem dorównującemu  Mozartowi, Karol Ditters z  Dittersdorfu (1739-1799), którego zatrudnił   biskup  Filip Gotard  Schaffgotsch.

 

Widok z Janowej Góry na miasto Jawornik

 

Taras widokowy na zamku.

Javorník (niem. Jauernig) - miasto w Republice Czeskiej, w kraju ołomunieckim,  Historycznie miasto leży na terenie Dolnego Śląska. Nad miastem góruje zamek Jansky Vrch (dawniej Johannesberg), wybudowany jako letnia siedziba biskupów wrocławskich. Obecnie znajduje się w nim muzeum


Opracowano na podstawie Marek Perzyński luty 2001 Nowe Zycie  

powrót