Przebieg II Wojny Światowej w naszych stronach
na podstawie map wojskowych
od
21 stycznia do 16 marca 1945
Druga
Wojna światowa dla naszej wioski zaczęła się około 20 stycznia 1945 roku,
ale dla wielu mężczyzn powołanych do Wermachtu, już w 1939r.
|
21.01.1945
Mapa ilustrująca sytuację -
położenie wojsk sowieckich i niemieckich - w dniu 21.01.1945. Poniżej
Oppeln (Opola) zaznaczono czerwony punkt -to Folwark. Z tych
czarnych strzałek możemy odczytać położenie wojska sowieckiego. W tym dniu
wszyscy już wiedzieli, że jest wojna, bo było słychać armaty, ale jeszcze
gdzieś daleko.
|
Do Folwarku zaczęli napływać uciekinierzy,
przeważnie z Nowej Wsi Królewskiej (Bolko) obecnie Opole 8, z myślą, że
Ruskie przez Odrę nie przejdą i tu się wojna skończy. Ale co było
następnego dnia, zobaczmy na drugiej mapie. |
|
W dniu 22 stycznia 1945 roku wojska sowieckie
doszły na naszym terenie do Odry. Opole od strony wschodniej zostało
okrążone. Ponieważ Odra była pokryta dość grubą warstwą lodu, wojska od
strony Groszowic mogły swobodnie przejść na naszą stronę i okopać się pod
wałem przeciwpowodziowym. Teraz do naszego Folwarku mieli tylko około 500
metrów. Otrzymali rozkaz i poszli pod obstrzałem w kierunku wsi. Jak
opowiadali mieszkańcy Przewrócia trup padał gęsto, ponieważ nieliczni
niemieccy żołnierze mieli doskonały cel, a sami byli pod osłona zabudowań.
Brakło im jednak amunicji, więc dużo wojska sowieckiego doszło do
pierwszych domów na Przewróciu , skąd już łatwo i w miarę bezpiecznie
opanowali Folwark.
|
Wojska niemieckie wycofały się w
kierunku szosy, a dalej do Górek. Po jakimś czasie znowu zaatakowali i
wyparli sowietów za wał przeciwpowodziowy nad Odrą. Taka sytuacja
powtórzyła się jak sobie przypominam cztery razy. Byliśmy wtedy w środku
tej walki, zresztą nie tylko nasza rodzina, ale wszyscy mieszkańcy
Folwarku, i uciekinierzy z Nowej Wsi Królewskiej. Przecież wtedy nikt nie
myślał o ewakuacji, wszyscy się pochowali po piwnicach i tylko czekali kto
za chwilę wejdzie IWAN czy GERMAN. Te odwiedziny, przede wszystkim Iwanów,
dla wielu mieszkańców kończyły się tragicznie, co opiszę w dalszej treści.
Zobaczmy jaka była sytuacja na froncie następnego dnia. |
|
Prawa strona Opola została zdobyta,
nasz Folwark również. Ewakuacja mieszkańców rozpoczęła się 22 stycznia w
godzinach po południowych. Wykorzystaliśmy moment, gdy wojska sowieckie
były za wałem. Zresztą cały Folwark był wtedy w płomieniach, zabitych i
rannych wszędzie pełno. Zostaliśmy przez niemieckiego oficera zmuszeni do
opuszczenia naszych piwnic, ponieważ wojska nie mogły, ze względu na
pozostałych mieszkańców zastosować ciężkiego sprzętu . I tak pod
obstrzałem uciekaliśmy w kierunku Górek a potem dalej i dalej. |
|
|
A sytuacja wojskowa wyglądała tak jak ilustrują
to następne mapy |
|
Porównując sytuację w dniu 24
stycznia 1945 oraz położenie wojsk w dniu 25 stycznia widzimy, że niewiele
się zmieniło. Wojska sowieckie okopały się w Folwarku i Chrzowicach
|
24.01.1945 |
|
|
W Boguszycach, Źlinicach, aż
do Krapkowic po lewej stronie Odry dochodziło jeszcze do ciągłej zmiany
sytuacji. Dopiero w sobotę 27 stycznia 1945 roku wojska sowieckie na stałe
okopały się w tych miejscowościach. Większość mieszkańców Boguszyc została
w swoich schronach (piwnicach), bo po co mamy uciekać "Ruski to taki sam
człowiek jak nasz" tłumaczyli tym, którzy namawiali ich do ewakuacji. Jak
zostali potraktowani ( w większości Ślązacy-Polacy, patrz wynik PLEBISCYT
). Szczegóły znajdziesz w małej książeczce autorstwa B. Waleński. "Na
płacz zabrakło łez"
|
wydawca Opolskie Wydawnictwo Prasowe Opole 1990. |
|
Położenie wojsk w
następnych dniach niewiele się zmieniło, aż do wielkiej ofensywy, która
rozpoczęła się dopiero w połowie marca 1945 roku. Szczegóły można zobaczyć
na kolejnych mapach. |
25.01.1945 |
|
|
Sytuacja frontowa w połowie
lutego 1945 |
|
|
Wielka Ofensywa w połowie
marca (15/16 marzec 1945) |
|
|